پلاستوفوم
در ایران بنام یونولیت و آکاسیف (هر سه نام ثبت شده تجاری هستند) شناخته
میشود که نام اصلی آن پلیاستیرن انبساطی (Expanded Polystyrene) یا EPS
است. در بسیاری از کشورهای آمریکا شمالی این محصول با نام
استایرفوم(Styrofoam) شناخته میشود. نوعی پلیمر سفید رنگ و عایق رطوبت و
صدا و دما است که از فرایندهای پتروشیمی تهیه میشود. پلی استیرن در سال
۱۸۳۹ توسط ادوارد سیمون کشف گردید. و در سال ۱۹۵۹ بوسیله کمپانی کوپر پلی
استایرن انبساطی تولید گردید از این ماده برای عایقسازی، ساخت وسایل
نیازمند عایق حرارتی و بستهبندی ابزار حساس الکتریکی، الکترونیکی و
مکانیکی استفاده میشود.
بسته
به کاربرد، چندین نام تجاری و علمی برای یونولیت استفاده میشود که از
رایجترین آنها میتوان به «پلیفوم» و «استایروفوم» اشاره کرد.
کاربردها:
از
یونولیت در سردخانهها، استودیوهای صدا برداری و ایزولاسیون صدا در فضاهای
دارای آلودگیهای بالای صوتی و همچنین ساخت ماکت، تابلوهای تبلیغاتی موقت و
دکوراسیونها استفاده میشود از یونولیت در صنعت ساختمان در اندازه های
مختلف و استاندار به عنوان بلوک های سقفی استفاده می شود
ماده اولیه:
ماده اولیه یونولیت استایرن است و در پتروشیمی بدست میآید. پلی استایرن یا حرف اختصاری EPS ماده اولیه میباشد.
عایق بودن
یونولیت عایق خوبی برای صدا و گرما است:
یونولیت
معمولی به ضخامت ۱۰ سانتیمتر در برابر صدا ۴۲ دسیبل عایق است و ضخامت
کمتر از ۱۰ سانتیمتر آن برای عایق صوتی کاربردی ندارد.
یونولیت معمولی به ضخامت ۱۰ سانتیمتر در برابر انتقال گرما حدود ۳۵٪ عایق حرارتی است.
استایرن:
منومراستایرن
مایعی است بی رنگ و بابویی همانند مواد آروماتیک. نقطه جوش آن ۱۴۶ درجه
سلیسیوس و وزن ویژه آن ۹/۰ گرم بر سانتی مترمکعب است.
بیشتر
در فرآوری پلاستیکهای پلی استایرن به کار میرود. روش بزرگ فرآوری
استایرن از راه واسطه اتیل بنزن است. نخست بنزن با اتیلن، آلکیلدار
میشود. سپس بر روی کاتالیزگر کلرید آلومینیم، اسید فسفریک جامد یا سیلیس –
آلومین به استایرن، هیدروژن زدایی میشود.
خطرات آتش سوزی و انفجار:
مایعی
است قابل اشتعال و بخار آن با هوا یک درهم قابل انفجار فرآوری مینماید.
نزدیک اشتعال آن ۱/۱ و ۱/۶ درصد حجمی بخار استایرن در هوا بوده و نقطه اخگر
زنی آن ۳۲ درجه سلیسیوس میباشد. با نگرش به سنگینتر بودن بخار آن از هوا،
این گاز میتواند مسافت فراوانی را طی کند تا به یک منبع اخگر برسد و مایه
برگشت اخگر گردد. برای خاموش کردن آن میتوان از آب به گونه افشانه، CO۲،
پودر شیمیایی یا کف بهره گیری نمود. باید نگریست که به هنگام حریق میشود
پراکسیدهای آلی قابل انفجار پایه ریزی شوند. به هنگام عملیات اطفاء باید از
عینکهای نگهبان و ماسک بهره گیری نمود.
خطرات بهداشتی:
سبب
تحریک سیستم تنفسی و چشم میگردد. اگر فرد به مدت بسیار در تماس با حجم
قابل توجهی از استایرن قرار گیرد، میشود اثرات سیستماتیک در وی بروز
نماید. T.L.V آن PPM ۱۰۰ بوده و بکارگیری عینک نگهبان و ماسک تنفسی رهنمود
میشود.
استایرن
در بطریهای شیشهای، قوطیهای ۱ تا ۵ گالنی، بشکههای فلزی ۵۵ گالنی و
مخازن ویژه نگهداری و حمل میشود. اگر در انباشتگاه استایرن پلی مریزه شود،
میشود انباشتگاه با انفجار شدید نابود شود بر همین اساس بیشتر به آن
مادهای موسوم به بازدارنده جهت جلوگیری از این عمل اضافه میکنند. اگر
محلول استایرن برای بیش از ۳۰ روز نگهداری میشود، باید مقدار بازدارنده آن
هر هفته آزمایش شود. ساختمان انبار استایرن باید دارای خصوصیات انبار
مایعات قابل اشتعال باشد.