اگر
ندانیم که یک حرز شش هزارساله را چگونه ساخته‌اند چه می‌کنید؟ می‌توان از
روشی که محققان فرانسوی برای این‌کار استفاده کرده‌اند، کمک گرفت ؛ آنها از
روش طیف‌سنجی درخشندگی نوری استفاده کردند تا بفهمند این حرز چگونه
ساخته‌شده‌است. در این شیوه، نور را به جسم می‌تابانیم و مقدار بازتاب آن
را اندازه می‌گیریم. از‌آن‌جایی‌که مواد مختلف طول موج‌های مختلفی را
بازتاب می‌کنند، می‌توانیم بفهمیم که جسم از چه موادی تشکیل شده‌است.
البته
در این روش نمی‌توانید از هر منبع نوری استفاده‌کنید. برای مثال، نمی‌شود
نور یک لامپ را به یک گردنبند بتابانید و بفهمید طلای ۲۴ عیار است یا خیر!
در این تحقیقات از پرتوی لیزری در شتاب‌دهنده SOLIEL، که در پاریس
قرار‌دارد، استفاده‌شده‌است.
این
حرز در سایت باستانی «مِهرگره» در استان بلوچستان پاکستان کشف شده‌است.
قدمت این سایت بین ۲۰۰۰ تا ۷۰۰۰ سال پیش‌از میلاد مسیح است. شکل حرز ،
دایره‌ای ساده و شش پر است که پره‌هایش به جهت داخل قرارگرفته‌اند. این شیء
باستانی اولین نمونه شناخته‌شده #ریخته‌گری است که در آن قوس به‌کار
رفته‌است.
در
ساخت این طلسم از روش «ریخته‌گری لاست‌واکس» استفاده‌شده‌است. در این
تکنیک شما باید ابتدا نمونه خود را با موم بسازید و دور آن را قالب بگیرید،
سپس دمای آن را بالا ببرید و موم آب‌شده را از آن خارج‌کنید و به‌جایش فلز
مذاب بریزید. پس‌از خنک‌شدن فلز مذاب، می‌توانید قالب دور آن را بشکنید و
بعد شما یک حرز شش پر خواهید داشت.
براساس
نتایج این پژوهش که در نشریه نیچر منتشر شده است، این طلسم از مس خالص
ساخته شده‌است. این مسئله نشان می‌دهد احتمالا این شیء نماد خاصی بوده و
اهمیت تشریفاتی داشته‌است. البته محققان از این مسئله مطمئن نیستند، زیرا
روش طیف‌سنجی درخشندگی نوری فقط می‌تواند بگوید که این جسم از چه موادی
ساخته‌شده‌است و در برابر چرایی آن پاسخی ندارد.
The photoluminescence technique (top) revealed copper oxide traces.
Credit: T. Séverin-Fabiani/M. Thoury/L. Bertrand/B.
Mille/IPANEMA/CNRS/MCC/UVSQ/Synchrotron SOLEIL/C2RMF
لینک مطلب:
http://www.sciencealert.com/scientists-have-uncovered-the-secret-origins-of-a-6-000-year-old-amulet